W efekcie odczepia się on i zostaje wydalony z kałem. W przypadku stwierdzenia obecności wągrów (larw tasiemca), stosuje się leczenie chirurgiczne. Również interwencja chirurga jest niezbędne, gdy tasiemiec znajduje się poza jelitem. Jak uchronić się przed tasiemcem? W celu zminimalizowania zagrożenia zakażenia tasiemcem należy: Jak wygląda tasiemiec w kale człowieka? Objawy tasiemczycy u ludzi Bardzo czesto pierwszym objawem choroby jest zauważenie w kale fragmentów tasiemca (płaskie, białe prostokąciki). Do zarażenia człowieka dochodzi najczęściej przez zjedzenie surowego lub niedogotowanego mięsa zawierającego wągry. Najmniejszy, jak sama nazwa wskazuje, jest tasiemiec karłowaty mierzący do 4 cm. Człowiek jest dla tasiemca żywicielem ostatecznym, co w praktyce oznacza tyle, że to właśnie w jego ciele pasożyt osiąga dojrzałość płciową i rozmnaża się. Larwy tasiemca rozwijają się w mięśniach świń domowych lub dzików. Tasiemiec uzbrojony jest szczególnie niebezpieczny dla człowieka ze względu na to, że uwolnione w żołądku larwy mogą przenikać przez błonę śluzową żołądka do krwi, która może zanieść je do narządów takich jak mózg, oko czy wątroba. Tasiemiec psi to jeden z najczęściej występujących pasożytów wewnętrznych u czworonogów. Zamieszkuje jelito cienkie, ale jego obecność negatywnie wpływa na funkcjonowanie całego organizmu zwierzęcia. Jest hermafrodytą, co sprawia, że w sprzyjających warunkach bardzo szybko się rozmnaża i w efekcie łatwo rozprzestrzenia. Nie wiesz, jakie objawy daje tasiemiec u psa? Jak Tasiemiec uzbrojony jest krótszy – osiąga 2–4 m długości. Tasiemiec uzbrojony, nieuzbrojony, tasiemiec bąblowcowy - takimi pasożytami można się zarazić zajadając tatara, krwisty stek Tasiemiec to pasożyt, zagnieżdżający się w przewodzie pokarmowym i żywiący się strawionym pokarmem z jelita. Może występować zarówno u zwierząt, jak i ludzi. Jakie są drogi zarażenia tasiemcem? Skąd bierze się on u kotów domowych i jak wygląda profilaktyka oraz leczenie? Tasiemiec u kotów – droga zarażenia Jak kot może zakazić się tasiemcem ? Do […] Wysokość nie za duży (do trzech metrów od ziemi do góry), dlatego tuja często działa jak tasiemiec w skalniakach, klombach, kompozycjach. Piramidalny Holmstrup. Krzew stożkowy do 3-4 m wysokości. Gałęzie tui pokryte łuskowatymi zielonymi igłami, rosną bardzo gęsto. Kolor utrzymuje się przez cały rok. Tasiemiec bydła (Taeniarhynchus saginatus) Jest pasożytem składającym się z głowy z dwoma przyssawkami, szyi i wielu segmentów (strobilus) zawierających macicę wypełnioną jajami. Dorosły osobnik ma 5-6 metrów długości, żyje w jelitach zwierząt i ludzi. Jednak w rzadkich przypadkach może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak wągrzyca, choroba układu nerwowego. Obszary zakażenia tasiemcem Tasiemiec saginata (tasiemiec wołowy) i Taenia solium (tasiemiec świński) występują na całym świecie i dotykają około 50 milionów ludzi na całym świecie. 4Fse3rM. Tasiemiec jest jednym z najpopularniejszych pasożytów atakujących ludzi. Zakażenie larwami tasiemca uzbrojonego lub nieuzbrojonego prowadzi do tasiemczycy. Bąblowiec, czyli tasiemiec bąblowcowy, może z kolei powodować bąblowicę, której łatwo jest się nabawić spożywając np. niewymyte owoce leśne. Jak się chronić przed chorobami, które wywołują tasiemce? Jak odróżnić ich rodzaje? Jak rozpoznać pierwsze objawy wskazujące na to, że staliśmy się żywicielami tych robaków płaskich? Sprawdź, co warto wiedzieć na ten temat!Tasiemce to płazińce (robaki płaskie), które pasożytują wewnątrz organizmów kręgowców. Nie mogą żyć bez żywiciela. Mogą być nim zarówno zwierzęta, jak i ludzie. Człowiek zwykle jest ich żywicielem ostatecznym. Zdarza się, że może być także żywicielem pośrednim. W zależności od rodzaju różną się zarówno wyglądem, budową oraz rozmiarem. Jak je rozpoznać?Rodzaje tasiemców. Jakie choroby mogą wywołać tasiemce?Tasiemiec uzbrojony (Taenia solium). Ma około 3 metrów długości,a do tkanek przyczepia się za pomocą haczyków i ssawek. Powoduje tasiemczycę lub w skrajnych przypadkach wągrzycę (larwy tasiemca rozwijają się wtedy w różnych narządach, najczęściej w mózgu, mięśniach lub w oczach). Najłatwiej jest się nim zarazić jedząc surowe, ewentualnie niedogotowane lub niedopieczone mięso wieprzowe lub dziczyznę. Może być niebezpieczny dla człowieka. Po przedostaniu się do krwiobiegu i zaatakowaniu konkretnych organów tworzy wągry, które mogą przetrwać nawet wiele lat. Zwykle powodują poważne konsekwencje dla zdrowia (często wywołują bóle brzucha lub objawy neurologiczne), ale mogą też samoistnie ulec zwapnieniu i obumarciu. Tasiemiec uzbrojony w mózgu może spowodować paraliż, zaburzenia osobowości oraz poważne uszkodzenie struktur mózgowych. Zwykle rozwija się w korze mózgowej i wywołuje obrzęki powodując wzrost ciśnienia śródczaszkowego. Jeśli zaś pasożyt dotrze do narządu wzroku, to tasiemiec uzbrojony w oku może doprowadzić do zaburzeń widzenia, stanów zapalnych i poważnych problemów ze nieuzbrojony (Taenia saginata). Ma około 5 metrów długości (dorosłe osobniki mogą rozrosnąć się nawet do 10 metrów). Do ludzkiego organizmu może przedostać się po zjedzeniu surowego, niedogotowanego lub niedopieczonego mięsa wołowego. To właśnie te robaki płaskie najczęściej atakują człowieka i wywołują tasiemczycę, nie są jednak tak niebezpieczne jak tasiemce karłowaty (Hymenolepis nana) jest zdecydowanie mniejszy, za to nie występuje pojedynczo. Ma około 3-4,5 cm długości (zwykle nie więcej niż 2-8 cm). Do ludzkiego organizmu może przedostać się wtedy, jeśli spożyjemy produkty, na których były wydalone przez inną osobę jaja pasożyta. Zarazić się nim można także nie przestrzegając higieny osobistej, nie myjąc dłoni, nie dbając o czystość. Często narażone na kontakt z nim są małe dzieci, mieszkańcy akademików, internatów, zakładów opieki itp. Zwykle o jego obecności w organizmie świadczą takie objawy jak: biegunka, bóle brzucha, swędzenie w okolicach odbytu, poirytowanie i niepokój).Bruzdogłowiec szeroki (Diphyllobotrium latum)jest największym ze wszystkich pasożytów atakujących człowieka (może mieć nawet do 15 metrów długości). Najczęściej spotyka się go na półkuli północnej. Można się nim zarazić po spożyciu surowych ryb (przede wszystkim łososia, okonia, szczupaka i niektórych ryb słodkowodnych).Bąblowiec (tasiemiec bąblowcowy) powoduje bąblowicę (echinokokozę), czyli chorobę, która może się rozwijać u ludzi latami i często jest bardzo trudna do rozpoznania (może być śmiertelna). Człowiek jest żywicielem pośrednim bąblowca. Można się nim zarazić spożywając niewymyte owoce leśne, na których były pozostałości jaj tasiemca (wydalonych wraz z kałem np. lisów, kotów czy psów) lub jeśli nie wymyjemy rąk po głaskaniu zwierząt (niezbędne jest ich regularne odrobaczanie). Bąblowiec może zaatakować niemal każdy narząd, dlatego tak trudno go rozpoznać. Tasiemiec bąblowcowy może doprowadzić do niewydolności organu, który zaatakuje, a nawet do śmierci swojego się chronić przed tasiemcem bąblowcowym? Co robić, by nie zachorować na bąblowicę?Tasiemce są obupłciowe. W każdym ich członie znajdują się zarówno męskie, jak i żeńskie narządy rozrodcze. Ich cykl rozwojowy jest procesem złożonym i wymaga obecności żywiciela pośredniego oraz ostatecznego. Jedynym żywicielem ostatecznym tasiemca uzbrojonego, nieuzbrojonego i bruzdogłowca szerokiego jest człowiek (przypadkowo może być także żywicielem ostatecznym tasiemca psiego i szczurzego). Jeśli chodzi o tasiemca karłowatego, to ludzie są ich głównymi (ale nie jedynymi) żywicielami. Jak się można zarazić tasiemcem? Tasiemiec najłatwiej wnika do organizmu człowieka podczas spożywania zakażonej żywności lub nieprzegotowanej wody. Larwy tasiemca giną w temperaturze 56 stopni Celsjusza, dlatego tak ważna jest obróbka termiczna pokarmów, które przyjmujemy. Duże znaczenie ma także dokładne płukanie owoców (zwłaszcza owoców leśnych) czy grzybów pod bieżącą wodą. Warto zwrócić uwagę na to, by podczas przygotowywania posiłków używać osobnych desek do krojenia mięsa i ryb. Podczas podróży lepiej unikać picia wody z nieznanych jest spożywanie surowego mięsa nieznanego pochodzenia. Po każdym kontakcie ze zwierzętami powinniśmy dokładnie wymyć ręce. Dbałość o higienę i częste mycie dłoni ma ogromne znaczenie w zapobieganiu zarażenia tasiemcami. Powinniśmy także zwracać uwagę na to, by regularnie odrobaczać nasze zwierzęta domowe. Jakie choroby są przenoszone przez koty i psy? Czym i jak mo... Objawy zakażenia tasiemcem. Kto jest najbardziej narażony na tasiemczycę?Nie jest łatwo rozpoznać, czy w naszym ciele rozwija się tasiemiec. Zwykle można go zauważyć dopiero po pewnym czasie, kiedy zdąży się rozwinąć. Zdarza się, że fragmenty pasożyta (segmenty przypominające tasiemkę) można znaleźć w kale, podczas wydalania. Najczęściej symptomy świadczące o obecności tego tasiemca w organizmie pojawiają się u małych dzieci. To właśnie w ich przypadku tasiemczyca, czyli choroba wywoływana przez tasiemce, może być najbardziej niebezpieczna. Maluchy mogą skarżyć się na takie dolegliwości jak:nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha (o niezbyt dużym nasileniu), brak apetytu, utrata masy ciała, niedobory minerałów, osłabienie/odczuwanie zmęczenia, osłabienie. Przy zarażeniu dorosłą postacią tasiemca uzbrojonego można nie odczuwać żadnych objawów. Pasożyt może rozwijać się w ludzkim organizmie przez długie lata. Niektóre dolegliwości świadczące o obecności tasiemca można łatwo pomylić z wieloma innymi dolegliwościami układu przypadku zakażenia bruzdogłowcem szerokim może dochodzić do niedokrwistości (dzieje się tak dlatego, ponieważ tasiemiec wchłania witaminę B12).Jak wykryć obecność tasiemca w organizmie?Zarówno tasiemiec uzbrojony, jak i tasiemiec nieuzbrojony mogą wylęgać się około 10-14 tygodni. Zakażenie pasożytem można wykryć za pomocą podstawowego badania kału. Testy mikrobiologiczne wykonuje się na zlecenie lekarza i zwykle powtarza się je kilkukrotnie, by trafić na człon, dzięki któremu można rozpoznać, czy mamy do czynienia z tasiemcem uzbrojonym czy nieuzbrojonym. Zaleca się, aby zgłaszać się na badania diagnostyczne po zauważeniu fragmentów tasiemca w kale (zwykle przypominają tasiemkę).Tasiemczycę mogą potwierdzić badania kału i krwi. Próbki stolca pobiera się trzykrotnie we wskazanych przez lekarza odstępach czasu. Morfologię z rozmazem wykonuje się pod kątem rozpoznania eozynofilii (podwyższonego poziomu eozynofilów będących rodzajem białych krwinek). Jeśli dochodzi do wągrzycy, wskazane są dalsze, bardziej zaawansowane badania, które pozwalają na to, by wykryć ewentualne cysty lub mogą wykryć badania obrazowe, badania krwi oraz tzw. badania materiału pooperacyjnego. Choroba najczęściej jednak jest rozpoznawana przypadkiem, np. podczas badań rentgenowskich czy USG jamy brzusznej. Do stwierdzenia obecności bąblowca w mózgu niezbędne jest wykonanie badania którzy zgłaszają się na badania w celu wykrycia obecności tasiemca w organizmie, powinno się też przebadać na obecność innych pasożytów, a także choroby wrzodowej, zapalenia jelit, lambliozy czy zapalenia – sposoby leczeniaJeśli zostanie u nas rozpoznana tasiemczyca, to zwykle wystarczy leczenie podstawowymi lekami przeciwpasożytniczymi (tj. prazykwantel, albendazol). Oprócz leczenia farmakologicznego możliwe są także metody chirurgiczne (terapie zależą od rodzaju tasiemca i ogólnego stanu pacjenta).Poważniejsza sytuacja zachodzi w przypadku wągrzycy, w której leki przeciwpasożytnicze mogą nawet zaostrzyć objawy neurologiczne towarzyszące chorobie. Niektórym pacjentom zalecane są nawet operacje chirurgiczne. Podobnie postępuje się w leczeniu bąblowicy. W zależności od postaci choroby można zalecać leczenie chirurgiczne lub farmakoterapię, która może trwać nawet 2 lata. Niestety nieleczona bąblowica może prowadzić do zgonu. Im wcześniej podejmiemy leczenie i rozpoznamy chorobę, tym większe mamy szanse na wyeliminowanie tego przeczytać:Sezonowa aktywność kleszczy to ryzyko kleszczowego zapalenia mózguJakie są objawy jersiniozy i jak przebiega jej leczenie?Glista ludzka – objawy i leczenie glistnicyBąblowica - groźna choroba pasożytniczaŹródło: E. Hadaś, M. Derda: „Pasożyty – zagrożenie nadal aktualne”, Katedra i Zakład Biologii i Parazytologii Lekarskiej, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Zagrożenie bąblowicą wielojamową (alweokokozą) dla ludzi w Polsce, Pracownia Parazytoz Zwierząt Domowych Instytutu Parazytologii im. W. Stefańskiego PAN w Warszawie, Katedra i Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych AM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Katedra Medycyny Tropikalnej i Parazytologii, Międzywydziałowy Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej Akademii Medycznej w Gdańsku Jolanta Popielska, Magdalena Marczyńska, „Najczęstsze zarażenia pasożytnicze w Polsce”, Klinika Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego WUM, SPZOZ Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie Polecane ofertyMateriały promocyjne partnera Spis TreściTasiemiec uzbrojony: co należy o nim wiedzieć?Co dzieje się z tasiemcem w organizmie człowieka?Jak rozpoznać tasiemca?Czy tasiemiec może zabić?Jak się pozbyć tasiemcaTasiemiec u dziecka. Objawy i leczenieJak rozpoznać tasiemca u dziecka? Tasiemiec uzbrojony: co należy o nim wiedzieć? Zakażenia różnymi pasożytami wewnętrznymi są obecnie dość powszechne, zwłaszcza u dzieci. W naszym kraju mniejsze zagrożenie związane jest z takimi pasożytami, jak przywra krwi czy motylica wątrobowa. Znacznie bardziej jesteśmy narażeni na różnego typu tasiemce, szczególnie groźny może być tasiemiec uzbrojony. Charakterystyka tasiemca uzbrojonego Cykl rozwojowy tego pasożyta jest bardzo podobny do cyklu tasiemca nieuzbrojonego. Tasiemcem uzbrojonym możemy zarazić się jednak zjadając mięso wieprzowe, a nie wołowe. Poza tym różnicą między oba pasożytami jest fakt, że uzbrojony tasiemiec posiada jeszcze jeden wieniec ostrych haczyków na główce. W przypadku nieuzbrojonej formy tasiemca, na skoleksie obecne są tylko przyssawki. Większość ludzi ulega zarażeniu poprzez zjedzenie niedogotowanego lub niedokładnie przebadanego mięsa wieprzowego, co ma miejsce szczególnie na wsiach. Na terenach wiejskich bardzo często spotyka się przypadki domowej produkcji wędlin zarówno ze świń domowych, jak też z dziczyzny. Rozmnażanie tasiemca uzbrojonego jest dość skomplikowanym procesem, wymagającym zmiany żywiciela, gdzie najkorzystniej byłoby, gdyby w rozmnażaniu tasiemca brały udział człony pochodzące od dwóch różnych osobników, jednak taka sytuacja w przypadku zarażeń człowieka jest praktycznie niemożliwa. Najczęściej pasożytuje on w przewodzie pokarmowym, jednak możliwe jest uczynienie z człowieka żywiciela pośredniego, wówczas larwy tasiemca osadzają się w mięśniach i innych narządach wewnętrznych, tworząc niewielkie zgrubienia, tzw. wągry. Z medycznego punktu widzenia, taka sytuacja jest o wiele groźniejsza dla zdrowia, bowiem wągry, jeśli znajdują się odpowiednio blisko czułych struktur, mogą powodować nacisk i uszkadzać je. Bardzo niebezpieczne są wągry zlokalizowane w okolicach mózgu i gałki ocznej – może to wywołać szereg objawów neurologicznych, takich jak rzuty padaczkowe oraz uszkodzenia wzroku. Przystosowania tasiemca Tasiemiec uzbrojony jest dość dobrze przystosowany do pasożytniczego trybu życia. Nie posiada on między innymi układu pokarmowego, który, w wyniku zanurzenia całego ciała tasiemca w pokarmie, stał się niepotrzebny i na drodze ewolucji uległ redukcji. Poza tym, tasiemiec w ciele człowieka produkuje bardzo duże ilości jaj, dochodzące nawet do 100 tysięcy dziennie. Co dzieje się z tasiemcem w organizmie człowieka? Jaką drogą pasożyty dostają się do naszego organizmu i co dzieje się z nimi dalej? Jak to możliwe, że mogą żyć w nas przez wiele lat? Tasiemcem zakażamy się, jedząc niedogotowane mięso bydła, świń lub rzadziej – ryb, niemyte owoce albo drogą „brudnych rąk”. Larwy tasiemca rozwijają się w różnych narządach człowieka, a po przekształceniu w postać dorosłą żyją zwykle w jelicie cienkim. Tasiemiec nieuzbrojony Człowiek jest żywicielem ostatecznym dla tasiemca nieuzbrojonego, co oznacza, że rozwijają się w nim osobniki dorosłe. Jaja pasożyta są zjadane przez bydło, w których przekształcają się w larwy i trafiają do mięśni zwierzęcia. Tam osiągają kolejne stadium – wągry. Do organizmu człowieka trafiają, gdy ten zje mięso zarażonej krowy. W jelicie cienkim osiągają postać dorosłą, która może mieć nawet do 12 metrów długości. Człony tasiemca, wypełnione jajami, wydostają się z kałem na zewnątrz i czekają na kolejnego żywiciela pośredniego. Tasiemiec uzbrojony Żywicielem pośrednim tasiemca uzbrojonego jest świnia – larwami tego pasożyta możemy więc zarazić się, jedząc niedogotowaną lub surową wieprzowinę. Cykl rozwojowy jest bardzo podobny do cyklu tasiemca nieuzbrojonego: rozwija się w jelicie cienkim, a wypełnione jajami człony są wydalane z kałem. Czasem jednak to człowiek staje się żywicielem pośrednim tasiemca uzbrojonego. Gdy dojdzie do zarażenia jajami (najczęściej po zjedzeniu nieumytych warzyw lub owoców), larwy przekształcają się w organizmie w wągry i osadzają w mięśniach lub narządach, takich jak serce, gałka oczna czy mózg. Tasiemiec w takiej postaci jest bardzo groźny i może poważnie zagrozić naszemu zdrowiu. Tasiemiec bąblowcowy (bąblowiec, tasiemiec bąbelkowy) Ten rodzaj tasiemca jest bardzo mały – osiąga zazwyczaj ok. 5 mm długości. Niestety, jest jednym z najbardziej niebezpiecznych pasożytów. Zwykle zarażamy się nim przez kontakt z psem, który jest dla tasiemca bąblowcowego żywicielem pośrednim. W organizmie człowieka jaja przekształcają się w larwy, które umiejscawiają się w narządach wewnętrznych {płucach, wątrobie, nerkach, kościach, mózgu czy oku). Tam rozrastają się i wytwarzają torbiele, których usunięcie jest w skrajnych przypadkach niezwykle trudne. Bruzdogłowiec szeroki Ten tasiemiec to prawdziwy olbrzym – postać dorosła może osiągnąć długość 20 metrów. Człowiek jest jego żywicielem ostatecznym, zakażając się postacią larwalną poprzez zjedzenie surowego lub niedogotowanego mięsa rybiego. Po dotarciu do jelita, larwa przekształca się w osobnika dorosłego, który może przetrwać w organizmie ludzkim nawet kilkadziesiąt lat. Jak rozpoznać tasiemca? Tasiemiec to niezwykle groźny pasożyt, wywołujący w organizmie człowieka olbrzymie spustoszenia. Warto wiedzieć, jakie wywołuje objawy: przypadków zarażenia tasiemcem jest więcej, niż nam się wydaje! Zarażenie tasiemcem to wizja przyprawiająca chyba wszystkich o ciarki na plecach. Jak to możliwe, że może żyć w nas samodzielny organizm, którego długość dochodzi nawet do 10 metrów (sic)?! W dodatku nosicielem tasiemca jest jeden procent populacji, czyli co setny z nas! Czy mam tasiemca? Najbardziej charakterystyczne objawy Symptomy tasiemczycy zależą od tego, jakim rodzajem pasożyta jesteśmy zarażeni. W przypadku jednego z najpopularniejszych, tasiemca uzbrojonego, początkowo mogą nie wystąpić żadne objawy. Powinniśmy się jednak zaniepokoić, jeśli nagle zaczniemy tracić na wadze, a do tego pojawią się bóle i zawroty głowy, nudności, brak apetytu i anemia. Tasiemiec nieuzbrojony również wywołuje mdłości i bóle brzucha, ale towarzyszą im nagłe zmiany upodobań kulinarnych, zgaga, duży apetyt na zmianę z jego brakiem i skrajne wahania wagi. Rzadziej zdarzają się przypadki zakażenia bruzdogłowcem szerokim. Objawami nosicielstwa tego pasożyta są nagły spadek hemoglobiny, bladość, osłabienie, anemia złośliwa (wywołana zaburzeniem wchłaniania witaminy B12) oraz leukopenia (mała liczba leukocytów we krwi). Jednak najgroźniejsze przypadki stanowią wągrzyca i zakażenie tasiemcem bąblowcowym, gdy człowiek staje się żywicielem pośrednim pasożytów. W pierwszym przypadku wągry tasiemca uzbrojonego umiejscawiają się w mięśniach, mózgu, rdzeniu kręgowym lub w oku i mogą wywołać halucynacje, apatię, podniesione ciśnienie śródczaszkowe, a nawet utratę pamięci. Objawy bąblowicy z kolei zależą od lokalizacji larw. Mogą powodować zapalenia narządów, nadciśnienie i żółtaczkę, a gdy tasiemiec pęknie – wstrząs anafilaktyczny, prowadzący nawet do śmierci! Czy powinienem skonsultować się z lekarzem? Każde trwające dłużej niż kilka dni zaburzenie powinno zmotywować nas do udania się do lekarza. Jeśli czujemy się nienaturalnie osłabieni, boli nas brzuch, czujemy częste mdłości i mimo dużego apetytu tracimy na wadze, możemy podejrzewać, że jesteśmy żywicielami tasiemca. Na szczęście wykrycie najczęściej występujących u ludzi pasożytów jest stosunkowo proste: wystarczy badanie kału. Jedynie tasiemca bąblowcowego wykrywa się (często przypadkiem) podczas badań USG lub RTG, a wągrzycę – podczas badania rentgenowskiego, rezonansu magnetycznego i w badaniu serologicznym. Czy tasiemiec może zabić? Nie wszystkie rodzaje tasiemców są w równym stopniu niebezpieczne, ale wszystkie z czasem prowadzą do wyniszczenia organizmu człowieka. A które mogą doprowadzić do śmierci? „Niegroźny” tasiemiec nieuzbrojony? Spośród około 3 tysięcy znanych medycynie tasiemców tylko kilka występuje u człowieka. Za najmniej groźnego uważa się najpopularniejszego tasiemca nieuzbrojonego, zakażenie którym stanowi 90 proc. wszystkich rodzajów tasiemczyc. Jakiś czas temu popularna stała się nawet metoda odchudzania „na tasiemca”, polegająca na połknięciu tabletki z główką pasożyta. Zakażenie tasiemcem nieuzbrojonym jest jednak w rzeczywistości dużym zagrożeniem dla naszego utraty wagi, prowadzi ono do wycieńczenia organizmu, gdyż robak odżywia się składnikami odżywczymi, które nie docierają do organizmu człowieka. U zakażonego często pojawia się anemia, mogąca mieć bardzo poważne konsekwencje. Difylobotrioza Difylobotrioza to choroba, którą wywołuje bruzdogłowiec szeroki – największy pasożyt ludzki, którego długość dochodzi nawet do 20 metrów. Do zakażenia dochodzi przez spożycie surowych lub niedogotowanych ryb. Po osadzeniu się w jelicie cienkim człowieka bruzdogłowiec szeroki doprowadza do ciężkiej anemii, tzw. niedokrwistości megaloblastycznej, spowodowanej pochłanianiem przez pasożyta dużych ilości witaminy B12. Difylobotrioza wywołuje szereg niebezpiecznych dla zdrowia objawów, takich jak zapalenie dróg żółciowych czy zapalenie wyrostka robaczkowego. Zakażenie tasiemcem uzbrojonym Gdy człowiek staje się żywicielem ostatecznym tasiemca uzbrojonego, czyli dorosły pasożyt rozwija się w jego jelitach, mamy do czynienia chorobą o nazwie tenioza. Nieleczona, prowadzi do niedokrwistości i wyniszczenia organizmu. Jest szczególnie niebezpieczna u dzieci, gdyż może doprowadzić do zaburzeń rozwoju fizycznego. O wiele groźniejsza jest wągrzyca – zakażenie larwami tasiemca uzbrojonego. Larwy (wągry) osadzają się w różnych narządach wewnętrznych i doprowadzają do zaburzeń ich funkcjonowania. Jeśli rozwijają się w mózgu, mogą wywołać wodogłowie, drgawki, zaburzenia widzenia, omamy, utratę pamięci i szereg innych zaburzeń psychicznych. W skrajnych przypadkach mogą doprowadzić do śmierci! Leczenie polega na podawaniu leków przeciwpasożytniczych, chemioterapeutyków i chirurgicznym wycięciu zmienionych chorobowo tkanek. Bąblowica – zagrożenie dla życia Tasiemiec bąblowcowy wywołuje niezwykle groźną chorobę, której skutki niektórzy lekarze porównują do raka. Larwa tasiemca zagnieżdża się w narządach wewnętrznych – najczęściej w wątrobie – i przekształca w torbiel. Jej rozwój często przebiega niepostrzeżenie i prowadzi do pęknięcia, co może skutkować wstrząsem anafilaktycznym i w rezultacie często zgonem. Leczenie bąblowicy jest bardzo długie, trudne i wyniszczające organizm. Niekiedy konieczny jest przeszczep wątroby i wieloletnia chemioterapia. Jak się pozbyć tasiemca Jak wyprosić z naszego organizmu nieproszonych gości? Leczenie najczęściej występujących tasiemców nie musi być uciążliwe! Leczenie tasiemca nieuzbrojonego Tasiemiec nieuzbrojony to pasożyt osiągający długość od czterech do nawet dwunastu metrów. Człowiek jest jego żywicielem ostatecznym, pośrednim – bydło. Dlatego zarażamy się nim spożywając niedogotowane lub niedosmażone mięso wołowe. Pozbycie się z organizmu tasiemca nieuzbrojonego jest stosunkowo łatwe. Należy zażywać lek przepisany przez lekarza – najczęściej prazykwantel lub niklozamid. Są to środki przeciwpasożytnicze, paraliżujące układ nerwowy tasiemca. Sprawiają, że pasożyt odpada od ścian jelita i zostaje wydalony z kałem. W przypadku niektórych leków po kilku godzinach od zażycia należy zastosować środek przeczyszczający, by wydalić jaja tasiemca. Niestety, czasem zdarza się, iż główka tasiemca pozostanie w organizmie powodując odrośnięcie reszty ciała. Wtedy leczenie należy powtórzyć. Przyjęła się także opinia, że tasiemiec nieuzbrojony „nie lubi” niektórych potraw, czosnku, kiszonej kapusty i suszonych czarnych jagód. Leczenie tasiemca uzbrojonego Jeśli człowiek stanie się żywicielem ostatecznym tasiemca uzbrojonego, leczenie wygląda tak samo, jak w przypadku zarażenia tasiemcem nieuzbrojonym. O wiele groźniejsza jest wągrzyca, czyli zakażenie wągrami przez spożycie surowego lub niedogotowanego mięsa wieprzowego. Leczenie zależy od umiejscowienia wągrów; przez jego rozpoczęciem należy wykonać badania radiologiczne, scyntygraficzne i bioptyczne. W łagodniejszych przypadkach zakażonemu podaje się leki przeciwpasożytnicze. Jeśli wągry znajdują się w dogodnej lokalizacji, można usunąć je chirurgicznie. Czasami konieczne staje się zastosowanie radioterapii lub nawet chemioterapii. Leczenie bruzdogłowca szerokiego Bruzdogłowcem szerokim możemy się zarazić, spożywając surowe lu niedogotowane mięso ryb, w której gnieżdżą się larwy pasożyta. Leczenie polega na zażywaniu leków przeciwpasożytniczych, które wywołują obumarcie tasiemca i jego wydalenie z kałem. Leczenie tasiemca bąblowcowego Podobnie jak w przypadku wągrzycy, tzw. bąblowica to schorzenie, w którym człowiek jest żywicielem pośrednim pasożyta. Zakażenie następuje podczas kontaktu z psami lub kotami. Bąblowiec może zagnieździć się w narządach takich, jak: mózg, gałka oczna, płuca serce, nerki, śledziona, węzły chłonne czy kości. Leczenie bąblowicy jest niezwykle trudne. Często, oprócz podawania leków, konieczny jest zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu zakażonych tkanek. Tasiemiec u dziecka. Objawy i leczenie Kilkuletnie dzieci są szczególnie narażone na zarażenie groźnymi pasożytami. Które rodzaje tasiemców najczęściej je atakują? Sprawdź, jak uchronić przed nimi swoje pociechy! Dzieci częściej niż dorośli stają się ofiarami pasożytów ze względu na słabsze przestrzeganie i nieznajomość niektórych zasad higieny, większą ruchliwość oraz niepełne wykształcenie mechanizmów odpornościowych organizmu. Gorzej też radzą sobie z zakażeniem, dlatego trzeba dołożyć wszelkich starań, by uchronić pociechę przed niechcianym gościem. Jak rozpoznać tasiemca u dziecka? Najczęściej do zarażenia tasiemcem dochodzi poprzez spożycie niedogotowanego lub surowego mięsa bydlęcego z larwami, tzw. wągrami tasiemca. Aby zminimalizować niebezpieczeństwo zarażenia, nie podawajmy maluchom takich potraw jak tatar, metka, czy słabo wysmażony befsztyk. Zdarza się także, że dziecko przenosi jaja tasiemca bawiąc się z domowymi zwierzętami. Pamiętaj więc, by wpoić mu nawyk mycia rąk po powrocie z podwórka, zabawie, skorzystaniu z toalety i przed jedzeniem. Głównymi objawami tasiemczycy są bóle i zawroty głowy, mdłości, wymioty, bóle brzucha, brak apetytu i nagła utrata wagi. Przy cięższym przebiegu zakażenia mogą pojawić się anemia i drgawki. Czasami pierwsze objawy pojawiają się dopiero kilka lat po zakażeniu! Dlatego konieczne jest regularne badanie kału dziecka na obecność pasożytów. Jak wykurzyć pasożyta z organizmu dziecka? Farmakologiczna kuracja może trwać u dziecka dłużej niż u dorosłego. Polega ona na podawaniu leków przeciwpasożytnicznych, zwykle po lekkim śniadaniu, przez kilka miesięcy. Zdarza się, że za pierwszym razem nie da się pozbyć pasożyta, ponieważ z kałem zostaną wydalone jedynie jego człony, a mocno przytwierdzona do ściany jelita głowa zostanie w organizmie i spowoduje wyrośnięcie nowych członów. Uwaga na tasiemca karłowatego! Zakażenie tasiemcem karłowatym zdarza się wśród dzieci o wiele częściej niż wśród dorosłych. Jest to bardzo niebezpieczny pasożyt, żyjący w jelicie cienkim. Ma zaledwie 2,5-5 cm i przedostaje się do organizmu za pośrednictwem pokarmu zanieczyszczonego przez myszy. Może nie dawać żadnych oznak swojej obecności przez wiele lat! Jedynie w przypadku, gdy liczba tasiemców w ciele człowieka jest duża, wywołuje biegunki, bóle głowy i brzucha, a nawet zaburzenia ustroju nerwowego, np. ataki epilepsji. Profilaktyka jest bardzo ważna Aby uchronić dziecko przed zakażeniem pasożytem, pamiętaj, by kupować mięso pochodzące wyłącznie z pewnych źródeł. Zadbaj o wzmocnienie odporności u malucha i podawaj mu kiszoną kapustę, czosnek i pestki z dyni, których tasiemce „nie lubią”. Dziecko nie powinno także jadać na placach zabaw, gdzie zwiększa się ryzyko zanieczyszczenia jedzenia. Literatura: Mackiewicz, John S. “Cestode Transmission Patterns”. Journal of Parasitology. JSTOR 3282479. “Tapeworms”. NHS Choices. “Tapeworms in Horses”. Merck Veterinary Manual. Cheng, (1986). General Parasitology (2nd edn). Academic Press, Division of Hardcourt Brace & Company, USA, ISBN 0-12-170755-5 ( 8 głos Tasiemiec u kota Tasiemce to robaki płaskie prowadzące pasożytniczy tryb życia wewnątrz ciała innego organizmu, niezdolne do życia poza nim. Także koty domowe mogą zarazić się tasiemcem. Jak do tego dochodzi, jak rozpoznać tasiemca u Twojego kota i jak pozbyć się pasożyta dowiesz się z tego artykułu. Jak wygląda cykl rozwojowy tasiemca?Skąd kot może zarazić się tasiemcem?Co się dzieje z jajami tasiemca wydalanymi z kałem kota?Tasiemiec u kota objawyTasiemce niebezpieczne dla kotaTasiemiec psi (Dipylidium caninum)Bruzdogłowiec szeroki (Diphyllobothrium latum)Taenia hydatigenaBąblowiec wielojamowy (Echinococcus multiocularis)Mesocestoides lineatusTaenia taeniaeformisTasiemiec u kota leczenieSkuteczny lek na tasiemca u kota Jak wygląda cykl rozwojowy tasiemca? Tasiemce zwykle charakteryzują się złożonym cyklem rozwojowym, czyli do swojego rozwoju wymagają więcej niż jednego żywiciela. Rozróżniamy żywiciela ostatecznego i pośredniego. W organizmie żywiciela ostatecznego po osiągnięciu dojrzałości płciowej przez tasiemca dochodzi do jego rozmnażania i produkcji jaj. Żywiciel pośredni to organizm, w którym bytują postacie larwalne pasożyta nie wykazujące możliwości rozrodu. W cyklach rozwojowych może występować więcej niż jeden żywiciel pośredni. W przebiegu inwazji pasożytniczej wyszczególniono dwa okresy: prepatentny (utajony), patentny (jawny). Okres prepatentny to czas od wniknięcia pasożyta do żywiciela do momentu osiągnięcia przez niego dojrzałości płciowej. Okres patentny trwa od uzyskania dojrzałości płciowej do śmierci pasożyta. Zwykle w tym czasie w wydalinach zwierzęcia można znaleźć postacie rozwojowe pasożyta: jaja, larwy, cysty itp. Podział ten ma większe znaczenie w diagnostyce zakażenia, natomiast najczęściej brak jest korelacji pomiędzy danym okresem a objawami klinicznymi. Skąd kot może zarazić się tasiemcem? Kot może zarazić się tasiemcem poprzez zjedzenie żywicieli pośrednich (gryzonie, ptaki, ryby, pchły) lub ich tkanek (wątroba, płuca) zawierających larwy. Larwy w tkance żywiciela pośredniego zachowują zdolność do inwazji przez różnie długi czas. Na przykład wągry T. pisiformis mogą stanowić zagrożenie dla kota jeszcze kilka dni po śmierci żywicieli pośrednich – królików i zajęcy. Co się dzieje z jajami tasiemca wydalanymi z kałem kota? Jaja większości tasiemców wydalane przez koty stosunkowo szybko giną w środowisku, w wilgotnej ziemi mogą jednak nawet przezimować. Wyjątkiem są jaja tasiemca wielojamowego, które są oporne na warunki środowiska zewnętrznego i mogą w nim przeżyć nawet ponad rok. Tasiemiec u kota objawy Tasiemiec u kotów bytują w jelicie cienkim. Zakotwiczają się w śluzówce jelita za pomocą narządów czepnych, takich jak haki czy przyssawki. Uszkadzają mechanicznie ścianę jelita, utrudniając trawienie i wchłanianie. Tasiemce odjadają kota z wielu ważnych substancji odżywczych. Duży tasiemiec może nawet zaczopować światło jelit prowadząc do niedrożności. Ponadto metabolity tasiemców mogą mieć toksyczny wpływ na układ nerwowy kota. Niewielka inwazja może mieć przebieg bezobjawowy, jednak tasiemczyce mogą być także przyczyną zaburzeń czynności przewodu pokarmowego, biegunek czy zaparć. Wśród objawów można wymienić także: wychudzenie, złą jakość okrywy włosowej, u młodych zwierząt zaburzenie wzrostu. Rzadko dochodzi do występowania zaburzeń ze strony układu nerwowego, na przykład: drgawek, otępienia, niepokoju, podniecenia. Inwazja tasiemca D. caninum jest często przyczyną świądu oraz stanu zapalnego okolicy odbytu. Tasiemce niebezpieczne dla kota Który tasiemiec jest niebezpieczny dla kota? W Polsce u kotów występuje kilka gatunków tasiemców. Tasiemiec psi (Dipylidium caninum) Dipylidium caninum jest najczęściej występującym tasiemcem u psów i kotów. Osiąga długość do 80 cm. Główkę ma zaopatrzoną w narządy czepne służące do zakotwiczenia w jelicie cienkim, są to cztery przyssawki oraz ryjek z rzędami haków. Pośrednim żywicielem dla tasiemca dipylidium caninum są larwy pcheł psich lub kocich oraz wszoły. Żywicielem ostatecznym może być: lis, pies, kot. Możliwe jest zarażenie tasiemcem dipylidium caninum człowieka, szczególnie dzieci, jednak są to dość rzadkie przypadki. Cykl rozwojowy tasiemca psiego Wypełnione jajami człony tasiemca dipylidium caninum opuszczają żywiciela ostatecznego biernie wraz z kałem lub też czynnie, wypełzając przez odbyt. Człony tasiemca te przypominają nasiona ogórka lub ziarna ryżu. Uwolnione z członów larwalne postaci tasiemca – onkosfery – są połykane przez larwy pcheł lub wszołów. Larwy owadów rozwijają się w postać dorosłą, a w ich jamie ciała onkosfery przekształcają się w kolejną postać rozwojową – cysticerkoid. Żywiciel ostateczny zaraża się zjadając pchły lub wszoły z cysticerkoidami. W organizmie żywiciela ostatecznego tasiemiec dipylidium caninum osiąga postać dojrzałą bytującą w jelicie cienkim. Okres prepatentny wynosi 2 – 3 tyg., natomiast patentny około roku. Warto pamiętać, że także człowiek, głównie dzieci, mogą zarazić się tasiemcem się od kota dipylidium caninum poprzez zjedzenie pcheł czy wszołów z larwami tasiemca. Objawy zarażenia kota tasiemcem psim Tasiemiec psi Przebieg zarażenia dipylidium caninum jest często bezobjawowy, opiekun może nawet nie wiedzieć, że jego kot cierpi na dipylidiozę. Wypełzające z odbytu człony tasiemca mogą wywoływać świąd, a nawet zapalenie odbytu. Koty często liżą okolicę genitaliów. Tasiemiec psi bytuje w jelicie cienkim kota, tak więc może prowadzić do zaburzeń czynności przewodu pokarmowego, objawiających się biegunkami czy zaparciami. Może dojść do wychudzenia, zahamowania wzrostu, pogorszenia jakości okrywy włosowej. U młodych, silnie zarobaczonych osobników może dojść do zaczopowania jelit, a w skrajnych przypadkach pojawiają się drgawki. Częste występowanie tasiemca psiego u zwierząt mięsożernych, także kotów, wiąże się ściśle z szerokim rozprzestrzenieniem żywicieli pośrednich – pcheł lub wszołów. W leczeniu stosuje się preparaty zwierające prazikwantel oraz epsiprantel. W zapobieganiu bardzo ważne jest zwalczanie pcheł i wszołów, także w środowisku bytowania zwierząt. Poczwarki pcheł mogą przetrwać w środowisku nawet do sześciu miesięcy, dlatego tak ważne jest regularne stosowanie preparatów przeciwko ektopasożytom do momentu wyeliminowania wszystkich form rozwojowych pasożytów ze środowiska. Jeśli kot ma pchły należy co najmniej przez 6 miesięcy stosować środki przeciwpchelne. Ponadto bardzo ważne jest odkażanie środowiska, w którym przebywały zapchlone zwierzęta. Zalecane jest więc odkurzanie pomieszczeń, ze zwróceniem szczególnej uwagi na szpary w podłodze, dywany czy wykładziny oraz kojce i posłania zwierząt. Można zastosować preparat w aerozolu Flee, wspomagający zwalczanie pcheł w otoczeniu. Pamiętajmy, że koty niewychodzące także mogą mieć pchły, ponieważ możemy przynieść na butach poczwarki ze środowiska zewnętrznego, dlatego tak ważne jest zwalczanie pcheł. Rozpoznawanie polega na uwidocznieniu w kale lub na sierści w okolicy odbytu członów tasiemca. Tasiemiec psi u dzieci osiedla się w jelicie cienkim, może osiągać długość nawet 70 cm. Często wywołuje bóle brzucha, zaburzenia snu czy też utratę apetytu. Bruzdogłowiec szeroki (Diphyllobothrium latum) Jest to najdłuższy z pasożytów, u ludzi osiąga do 20 m długości. Może żyć w jelicie nawet do 25 lat. W Polsce występuje sporadycznie u ludzi i zwierząt. W swoim cyklu rozwojowym ma dwóch żywicieli pośrednich, pierwszy z nich to skorupiak planktonowy, drugim jest ryba drapieżna. Żywicielem ostatecznym może być: kot, człowiek, pies, lis i inne zwierzęta żywiące się rybami (około 30 gatunków). Cykl rozwojowy bruzdogłowca szerokiego Jaja tasiemca wraz z kałem żywiciela ostatecznego dostają się do zbiornika wodnego. Po 9-12 dniach inkubacji jaj w wodzie dochodzi do rozwoju postaci pośredniej – koracidium, które to jest zjadane przez słodkowodne skorupiaki – widłonogi. W nich koracidium przeobraża się w kolejną postać rozwojową procerkoid. Widłonóg jest zjadany przez rybę, u której dochodzi do rozwoju plerocerkidu, który to bytuje w mięśniach, jamie ciała lub jej narządach wewnętrznych. Ryby planktonożerne mogą być zjedzone przez ryby drapieżne, w których tkankach plerocerkoidy mogą bytować do kilkunastu lat. Surowe lub niedogotowane mięso ryb jest źródłem zarażenia dla żywicieli ostatecznych, na przykład kota czy człowieka. U nich plerocerkoidy przekształcają się w postać dorosłą tasiemca bytującą w jelicie cienkim. Okres prepatentny, czyli od zarażenia do osiągnięcia przez pasożyta dojrzałości płciowej i pojawienia się jaj w kale to 13 – 42 dni, okres patentny (długość życia) to nawet 25 lat. Objawy zarażenia kota bruzdogłowcem szerokim Zwykle przebieg difylobotriozy jest bezobjawowy. Mogą jednak pojawić się: biegunki, bóle brzucha, wymioty, zaburzenia nerwowe, chudnięcie, anoreksja, osłabienie, niedobór witaminy B12 i związana z nim niedokrwistość. W rozpoznawaniu inwazji tasiemca u kota stosuje się badanie kału, w którym można wykryć jaja tasiemca metodą dekantacji lub człony tasiemca. W leczeniu skuteczny jest prazikwantel znajdujący się w wielu weterynaryjnych lekach odrobaczających. W zapobieganiu zarażeniu podstawowym działaniem jest nie karmienie kotów surowym kub niedogotowanym mięsem ryb. Człowiek nie może zarazić się tym tasiemcem od kota. Taenia hydatigena To tasiemiec o długości 1 – 5 m, skoleks ma uzbrojony w cztery przyssawki i 2 wieńce haków. Żywicielem ostatecznym może być: kot, pies, lis. Żywicielem pośrednim są: owce, bydło, świnie. Tasiemiec ten u żywiciela ostatecznego bytuje jak pozostałe tasiemce – także w jelicie cienkim. Okres prepatentny wynosi 7-10 tyg., okres patentny to 2-5 lat. Cykl rozwojowy taenia hydatigena U owiec, świń czy bydła bytuje pod torebką wątroby w postaci wągra – cysticerkus – jest to pęcherz wielkości jaja kurzego wypełniony płynem z larwami tasiemca. Onkosfery z przewodu pokarmowego żywicieli pośrednich wędrują układem krwionośnym do wątroby. Po przejściu przez miąższ wątroby tworzą pod torebką wątroby wągry cienkoszyjne Cysticerkus tenuicollis – pęcherze wielkości jaja kurzego wypełnione płynem. Wewnątrz znajduje się skoleks tasiemca na długiej szyjce. Żywiciel ostateczny, także kot może zarazić się zjadając narządy wewnętrzne wraz z wągrami. W ich przewodzie pokarmowym tasiemiec rozwija się do postaci dorosłej, zdolnej do wytwarzania jaj. W zapobieganiu podstawą jest nie podawanie zwierzętom surowych odpadów poubojowych zawierających larwy tasiemców. W rozpoznawaniu pomocne jest badanie kału. W leczeniu skuteczne są leki zawierające prazikwantel lub epsiprantel. Taenia pisiformis Tasiemce te mają długość 0,5-2,0 m. Główka uzbrojona jest w 4 przyssawki i wieńce haków. Żywicielem ostatecznym tego tasiemca może być: kot, pies, lis. Żywiciel pośredni to: króliki, zające, niekiedy szczury i myszy. Cykl rozwojowy Taenia pisiformis Żywiciel pośredni zjada człony tasiemca wypełnione jajami lub niekiedy pojedyncze jaja tasiemca. Uwolnione w przewodzie pokarmowym larwy (onkosfery) wędrują wraz z krwią do wątroby, a następnie przez jej miąższ wydostają się na powierzchnię narządu. Larwy osiedlają się pod torebką wątroby, na krezce, sieci lub rzadziej na opłucnej w postaci wągrów czyli pęcherzyków wypełnionych płynem zawierających wewnątrz skoleksy. Żywiciel ostateczny zaraża się zjadając żywiciela pośredniego wraz z wągrami znajdującymi się w jego narządach. Okres prepatentny inwazji wynosi 6-8 tygodni, patentny trwa około 2-5 lat. Objawy zarażenia kota tasiemcem Taenia pisiformis Tasiemiec Taenia pisiformis tak jak inne tasiemce bytuje w jelicie cienkim żywiciela ostatecznego, uszkadzając mechanicznie tkankę jelit oraz utrudniając trawienie i wchłanianie. Może być przyczyną: biegunek, zaparć, wychudzenia, w skrajnych przypadkach niedrożności jelit. W rozpoznawaniu ważne jest badanie kału, w którym poszukuje się członów tasiemców lub ich jaj. W leczeniu skuteczny jest prazikwantel, epsiprantel oraz fenbendazol. Bąblowiec wielojamowy (Echinococcus multiocularis) echinococcus multilocularis Ten bardzo mały tasiemiec osiąga od 1 do 3 mm długości. Żywicielem ostatecznym są dzikie mięsożerne, głównie lisy, a także psy oraz tylko sporadycznie koty. Koty nie są uważane za typowego żywiciela ostatecznego dla tego tasiemca. W ich organizmie E. multiocularis prawdopodobnie przeżywa krócej i produkuje mniej jaj. Jednak koty wychodzące z domu i polujące na małe gryzonie, pomimo mniejszego znaczenia w rozprzestrzenianiu inwazji, powinny być traktowane jako potencjalne źródło zarażenia człowieka. Żywicielem pośrednim są małe ssaki, głównie gryzonie: nornica ruda, szczur wędrowny, nornik zwyczajny, nornik północny, nornik bury. Przypadkowo także człowiek może zostać żywicielem pośrednim tasiemca wielojamowego. Postać dojrzała bytuje w przewodzie pokarmowym żywiciela ostatecznego. Cykl rozwojowy Bąblowca wielojamowego Żywiciel ostateczny z kałem wydala jaja tasiemca do środowiska zewnętrznego. Jaja te są bardzo oporne na działanie środków chemicznych i warunki środowiska, zwłaszcza na niskie temperatury. W temp -70°C mogą zachować inwazyjność do 96 godzin. W sprzyjających warunkach środowiska zewnętrznego jaja tasiemca mogą w nim przetrwać nawet ponad rok. W przypadku E. multilocularis wydalane z kałem jaja tasiemca są inwazyjne, czyli nie wymagają rozwoju do stadium inwazyjnego w środowisku zewnętrznym i są niebezpieczne zaraz po wydaleniu. Jaja tasiemca są zjadane przez drobne ssaki. Uwolniona z jaja larwa (onkosfera) wraz z krwią dostaje się do wątroby, gdzie tworzy rozrastający się twór z pęcherzami wypełnionymi płynem i skoleksami (główkami tasiemca). Larwy za pośrednictwem naczyń krwionośnych lub chłonnych mogą rozprzestrzeniać się po całym organizmie. Kot kot może zarazić się zjadając żywicieli pośrednich wraz z larwami. W organizmie kota larwa dojrzewa do postaci dorosłej, bytującej w przewodzie pokarmowym i produkującej jaja, wydostające się na zewnątrz z kałem. Okres prepatentny inwazji wynosi 4-5 tygodni, okres patentny około pół roku. Objawy zakażenia bąblowcem wielojamowym Tasiemce mogą uszkadzać mechanicznie jelito, utrudniając trawienie i wchłanianie substancji odżywczych. Najczęściej jednak inwazja u kota, nawet nasilona, przebiega bezobjawowo. W rozpoznaniu stosuje się badanie kału, dostępne są także testy wykrywające antygeny tasiemca Echinococcus w kale. Ważne, że człowiek może być żywicielem pośrednim dla Echinococcus multiocularis. Tasiemiec ten jest u ludzi przyczyną śmiertelnej choroby zwanej bąblowicą. Po przypadkowym połknięciu jaj tasiemca w jelicie cienkim człowieka uwalniane są larwy (onkosfery), które penetrują przez błonę śluzową do naczyń i z krwią wędrują do wątroby. W wątrobie człowieka larwy tasiemca tworzą pęcherze zawierające zawiązki przyszłych tasiemców (protoskoleksy). Postacie larwalne naciekają drogi żółciowe i naczynia krwionośne dając przerzuty do całego organizmu, podobnie jak nowotwór. Objawy choroby pojawiają się późno, dopiero po kilkunastu latach. Rozpoznanie choroby jest trudne, może być mylona z nowotworem. W przypadku późnego rozpoznania istnieje bardzo duże zagrożenie dla życia człowieka. W Polsce od 1992 roku zdiagnozowano około 150 chorych osób. Głównym sprawcą utrzymywania się echinokokozy w Polsce są lisy, na terenach ich endemicznego występowania (warmińsko-mazurskie, mazowieckie, lubelskie, małopolskie i podkarpackie) nawet 50% populacji lisów jest zakażonych, gdy u kotów jest to maksymalnie 5%. Do zarażenia człowieka dochodzi drogą pokarmową za pośrednictwem zanieczyszczonej jajami tasiemca gleby, wody lub żywności oraz przez brudne ręce po bezpośrednim kontakcie z żywicielem ostatecznym. Możliwe jest zanieczyszczenie sierści żywiciela ostatecznego jajami czy członami tasiemca. Bardzo niebezpieczne jest jedzenie niemytych owoców i warzyw z terenów, do których mają dostęp lisy czy koty polujące na gryzonie. Zapobieganie zarażeniu to przede wszystkim przestrzeganie zasad higieny, mycie rąk po kontakcie ze zwierzętami, ziemią, ogradzanie ogródków, mycie warzyw i owoców przed spożyciem, korzystanie z czystej wody pitnej. Koty polujące na gryzonie mogą także być żywicielem dla E. mulltiocularis. Wprawdzie nie są typowym żywicielem tego tasiemca, mogą jednak stanowić zagrożenie dla człowieka. Z tego powodu koty wychodzące z domu, a zwłaszcza polujące, powinny być regularnie poddawane badaniu kału lub odrobaczane preparatami zawierającymi substancje czynne skuteczne w zwalczaniu inwazji E. multilocularis. Badanie kału lub podawanie leków powinno być stosowane w odstępach równych okresowi prepatentnemu, czyli co 4 – 5 tygodni. W zwalczaniu echinokokozy u kotów stosuje się preparaty zawierające prazikwantel. Mogą mieć one postać tabletek, płynu w pipetach spot-on oraz iniekcyjną. Koty odgrywają nieporównanie mniejszą rolę w rozprzestrzenianiu tasiemca wielojamowego niż lisy i psy, jednak jest to choroba bardzo ciężka, a nawet śmiertelna dla ludzi, tak więc warto zadbać o odpowiednią profilaktykę także u tych zwierząt. Mesocestoides lineatus Są to tasiemce o długości od 25 cm do 2 m o perełkowaych członach. Skoleks jest kształtu buławkowatego z czterema szczelinowatymi przyssawkami. Żywicielem ostatecznym może być kot, pies, lis i inne dzikie zwierzęta mięsożerne. Tasiemiec ten ma dwóch żywicieli pośrednich, pierwszy to mechowce, a drugim są płazy, gady, ptaki, gryzonie. Cykl rozwojowy Mesocestoides lineatus Jaja tasiemca wydalane z kałem żywicieli ostatecznych są zjadane przez mechowce, w których dochodzi do rozwoju larwy drugiego stadium – cysticerkoidu. Mechowce są zjadane przez II żywiciela pośredniego – płazy, gady, ptaki czy gryzonie. U nich w jamie ciała, płucach lub wątrobie z cysticerkoidów powstają tetratyridia, czyli robakowate larwy osiągające do 70 mm długości. Kot może zarazić się zjadając żywiciela pośredniego zawierającego larwy tasiemca. Okres prepatentny inwazji wynosi 2-3 tygodnie, okres patentny trwa wiele lat. Objawy zakażenia kota tasiemcem Mesocestoides lineatus Postać dorosła bytuje w jelicie cienkim żywiciela ostatecznego, prowadząc do zaburzeń w funkcjonowaniu układu pokarmowego. Rozpoznanie jest zwykle możliwe na podstawie obecności członów tasiemca lub jaj w kale. W leczeniu skuteczny jest prazikwantel oraz fenbendazol podawany przez kolejne trzy dni. Taenia taeniaeformis Są to tasiemce o długości 15-60 cm. Na skoleksie znajduje się walcowaty ryjek otoczony dwoma rzędami haków. Żywicielem ostatecznym tego tasiemca jest kot, żywicielem pośrednim są gryzonie. Cykl rozwojowy Taenia taeniaeformis Gryzonie zarażają się zjadając jaja lub człony tasiemca wydalane wraz z kałem kotów. W jamie brzusznej gryzoni lub wątrobie pierwsze stadium larwalne – onkosfera z jaj- przekształca się w wągry, czyli cysty zawierające we wnętrzu wydłużone larwy o długości 2-20 cm. Koty zarażają się zjadając gryzonie zawierające w tkankach wągry. Okres prepatentny inwazji wynosi 5-12 tyg., okres patentny trwa kilka lat. Objawy zarażenia Taenia taeniaeformis Postać dorosła bytuje w jelicie cienkim kota. Jak pozostałe tasiemce może powodować zaburzenia w obrębie układu pokarmowego oraz pozbawiać żywiciela ważnych substancji odżywczych, prowadząc do wychudzenia. Zwykle rozpoznać tasiemca u kota można na podstawie obecności członów tasiemca lub jaj w kale. W leczeniu skuteczny jest prazikwantel oraz fenbendazol podawany przez trzy kolejne dni. Tasiemiec u kota leczenie Jak pozbyć się tasiemca u kota? Każdy odpowiedzialny opiekun kota chce jak najlepiej dbać o zdrowie swojego zwierzęcia i stara się uchronić je przed chorobami, także pasożytniczymi. Ważne jest więc unikanie narażenia na zarażenie pasożytami jak i regularna kontrola kału kota czy ewentualnie podawanie preparatów odrobaczających. W zapobieganiu tasiemczyc u kotów ważne jest niekarmienie kotów surowym lub niedogotowanym mięsem oraz odpadami poubojowymi. Ogromne znaczenie ma także zabezpieczanie kotów przeciwko pchłom i wszołom, będących żywicielami pośrednimi dla tasiemca psiego. W profilaktyce lub zwalczaniu tasiemców u kotów zaleca się regularne badanie kału, które można ewentualnie zastąpić podaniem leków odrobaczających. Koty wychodzące należy odrobaczać lub badać ich kał co najmniej 4 razy w roku, a nawet co 2-3 miesiące, jeśli jest duże ryzyko inwazji tasiemca, na przykład gdy koty polują. W profilaktyce lub zwalczaniu tasiemca E. multiocularis na terenach endemicznych należy wykonywać badanie kału lub odrobaczać kota nawet co 4-5 tyg. Koty domowe niewychodzące i nie karmione surowym mięsem, a więc o niskim ryzyku inwazji, można rzadziej odrobaczać lub badać ich kał parazytologicznie, jednak te działania powinny być wykonywane co najmniej dwa razy w roku. Skuteczny lek na tasiemca u kota Skuteczny lek przeciwpasożytniczy W Polsce dostępna jest szeroka oferta środków przeciw tasiemcom u kotów. Mogą one być w postaci doustnej (tabletki, pasta), kropelek spot-on do stosowania na skórę czy też w formie iniekcji do podania przez lekarza weterynarii. Bardzo ważne jest dokładne dawkowanie zgodnie z wagą kota, podanie zbyt małej ilości preparatu nie tylko nie wywoła pożądanego efektu w postaci śmierci tasiemców, ale może także spowodować rozwój u pasożyta oporności na daną substancję czynną. Najbezpieczniej jest więc udać się do lekarza weterynarii, który po zważeniu kota dobierze odpowiedni środek przeciwpasożytniczy i poda go profesjonalnie w odpowiedniej ilości. Dostępnych jest wiele leków skutecznych przeciwko tasiemcom u kotów. W leczeniu jak i profilaktycznym odrobaczaniu stosuje się te same środki przeciwrobacze. Domowe sposoby na tasiemca u kota nie są skuteczne. Można tu wymienić: prazikwantel podawany doustnie lub formie iniekcyjnej eliminuje postacie niedojrzałe i dorosłe T. hydatigena, T. pisiformis, T. taeniaeformis, E. multiocularis, D. caninum. Prazikwantel w wyższej dawce zwalcza wszystkie osobniki D. latum. – prazikwantel w kombinacji z embonianem pyrantelu i febantelem jest skuteczny w zwalczaniu inwazji E. multiocularis. epsiprantel jest skuteczny przeciwko D. caninum, T. pisiformis, T. taeniaeformis. fenbendazol podawany przez 3 kolejne dni jest skuteczny przeciwko inwazji T. pisiformis. Preparaty odrobaczające aktualnie dostępne w Polsce: tabletki Dehinel kot, Exitel, Drontal, Cestal: prazikwantel i pyrantel, spot-on Profender: emodepsyd i prazikwantel, spot-on Broadline: prazikwantel oraz fipronil, eprinomektyna, s-metopren, tabletki Quanifen, Optivermin, Aniprazol: prazikwantel, fenbendazol, roztwór do wstrzykiwań Anipracit: prazikwantel tabletki Milpro, Milbemax, Milprazon: prazikwantel i oksym milbemycyny, tabletki Panacur, pasta doustna Fenbendazol: fenbendazol. pasta doustna Flubenol KH: flubendazol.